Urretxu eta
 Zumarragako Euskara 
Hitzaurrea
Sarrera
Metodologia

 

 Atalak
Fonetika-Fonologia
Azentua
Izenaren Morfologia
Aditzaren Morfologia
Sintaxia
Lexikoa

 

 Dokumentuak
Elkarrizketak
Argazkiak
Bibliografia

 

 Lexikoa

 

Lexiko edo hiztegiari dagokion atala osatzerakoan, hainbat puntu hartu ditugu kontuan. Hitz multzo honetan ez dira lanbide edo jarduera zehatz bati loturiko hitzak sartu; hau da, lanbide edo ofizio zehatz bati atxekitako hitzik ez du topatuko irakurleak, azken batean ez baita lan etnografiko bat. Bestalde, gaztelaniatik jasotako hitz batzuk sartu ditugu, hizkeran sustraitu direlakoan. Hein batean, eguneroko hizketaldian erabiltzen diren hitzen bildumatxo bat da honakoa, erabiltzen diren hitz guztiak agertu ez arren. Bestalde, zenbait esapide, esamolde eta onomatopeia ere tartekatu ditut. Elkarrizketetan jasotako hainbat esaldi, esaera, espresio... bildu ditut, bitxikeria modura.

Orokorrean ez dut hitzaren esanahirik eman, bere testuingurua baizik. Dena dela, testuinguruarekin nahikoa ez dela iruditu zaidanean, itzulpena eman dut. Horrez gain, zenbait hitzetan ageri diren sinonimo eta aldaerak testuetatik hartutakoak dira.

 


A | B | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | S | T | TX | U | X | Z



 Hiztegia

S

Saar erre: "...babarrunak eta saar erria, eo eositta asko saarra..."

 

Saasti: "...Basarri geyenetan saardua itte zan da ordun, jente asko ibiltzen tzan saardoteiñ, saar asko e, saastiya baiño, saardua itteati, ta ardua e..."

 

Saieski: "...garbantzuk... nola txerriya iltzen tzan ba saieski ta txoixokiñ..."

 

Saill: "...an dana zian kalen bizi bai, baño mendin zelai saillak ba jun bar izaten gendun bi oruko biden..."

 

Salda: "...aparte artu saldia... kazuelan pixkaat zapalduta zean, eta oso gozua izaten tzan..."

 

Saltoka (ibilli): "...eskusoñue jotzen ua ta beste danak atzeti saltatzen..."

 

Sano: 1. "...au etzeok sano!...."; 2. "...baakik txikitxo junda sano sano esan itten tzeek ..."; 3. "...seapotoa, potolo samarra, o sanoa eo mardula eo... seapotua la ostia dek ori!..."

 

Sarri: "...guk garai artan e oñ baño sarriotan korbata jazte genduan e!..."

 

Sasi: "...biden sasin baten sartzen zan eta ean ean da ean itte zon..."

 

Saski: "...otarria bakisue ze an? Saskiya eo..."

 

Sasoi: 1. "...jubilatzeko sasoia allau zitzaiun da...";  2. (sin) indarra.

 

Seittun: "...bestela ba seittun jate ittuk eta ori re ez da komeni (i)zaten..."

 

Sekula: "...ni amaika urte ezkio ez naizeskola sekula jun..."

 

Sekula santan: "... diruik ez sekula santan,..."

 

Sekulako: "sekulako odeiye garai ortan, trumoiya ta tximistea ta zaparrarea,..."

 

Sentua: "...eta ola prasa sentua baño, obe da egur meiya..."

 

Serora: "...artu aston eta lenengo serorentzako imillaun bat..."

 

Sesiña: "...ardiya eukitzen da e... goizen iltzen bazu... sekau arte ta geo txikittu ta zea, ipintzen tzan gatzakiñ len kutxan, gero ari sesiñia esate zitzakon..."

 

Sesio: haserrealdi.

 

Sesiolari: (sin) sorgiñipurdi.

 

Soñeko: "...kanpoko soñeko ta zea orik, on samar orik, es giñan gu sartu..."

 

Sokasalton (eiñ): "...kanikatan da, sokekiñ eman da...sokasalton da..."

 

Sokatira: "...kaskara jokua, sokatira eta dantzarik e urtero bertakok..."

 

Soltera: "...ta geo bar Ipiñarrieta zeukan solterek, iru aizpa zian guri guri ta oso neska edarrak..."

 

Soo: (ald.) soro. "...ni bien akordatze naiz da gauza xelebre eta oi oso egittakua da gaiñea... ai giñan nee Anaya zarrena, bien beiyakiñ souan, ai giñan lanen antxe etxe ondon, bertan..."

 

Sorgiñipurdi: (sin) matxarda.

 

Sorta: "...ganauntzako itte zitzakon ba puntia ausi, eta eite genduzen sortak aekin da ba geo ganauri emateko..."

 

Sosomingote: (ald.) zozomikote.

 

Suban: (ald.) zubana."...subana esaten tzitzakon ortxe bastaren tzegon subana, egurrezko bidoi bezelako bat..."

 

Sugalindara: (sin) matxarda

 

Sugearto: "...bueno, segun, tiratzekua balimaa gauza geiyo naastu ber diozu sugeartua eo, baatzuiya eo olako gauzak, eta bestelakua balimaa, aek eztiozu naastu ber, baiña pomaria oso ona itten da..."

 

Surtako auts: (ald.) sutako autsa."...surtako autsakiñ eosi itten tzan... erropia zuittu o xamurtu itten tzon..."

Gora
 
 



Zintzo-Mintzo Euskaltzale Elkartea

Labeaga 12, behea.
20700 Urretxu (Gipuzkoa - Euskal Herria)
.
Telefonoa: (+34) 943036474