Iparragirre Urretxun jaio zen, 1820an. Ikaste urtean Zerainen, Urretxun, Gasteizen eta Madrilen igaro zituen. Aitaren nahiak gidatutako bidaia, etorkizuna seminarioan lantzeko.

Lehen karlistadak (1833-40) eta bokazio pertsonalak beste norabide batetik eraman zuten: urte aztoratuak bizi izan zituen; foruekiko grinak atzerrira eraman zuen lehenengo, eta gero migraziora.

Bere garaiko gizona: izpiritu erromantikoa eta ahots ozenekoa; konposatzaile, poeta eta abeslari liriko modura egin zuen ibilbidea. Europan lehenengo, Amerikan gero. Estilo berezia, herri adierazpenaren eta zuzentasun akademikoaren tartekoa; entzuleak berotzeko zuen abilezia jasota utzi dute kronikek. Bai kafetegietan, bai herrietan zehar kanpoko kontzertu jendetsuetan.

Hain mundu ezberdinen arteko bidaian, belaunaldi oso baten historia ere kontatzen digu. Nahi al duzu gehiago ezagutu?...