Aiari buruz hitz egiteaz
gain, morokila ere zer zen agertzen digu oraingoan Inixio
Salaberriak (I)
honako testuan.
I: Arto urte ona izen
balimaa, esan nai diana, oseake arto asko izen baldin baa, esaeria,
ba! Arto urte ona, etxe ortan etzeok goseik! Ori esaera zaarra
ek. Arto urte onen etzeok goseik, ta bueno artua da, ezta gariya
beziñ aberatsa, gariya aberatsagua da ogiya itteko iriña aberatsagua
do. Baiña bueno, fiñagua da. Baiña gose urtetan artua errezago
o iriña errezago inguratze zan gariña baiño, artona errezago inguratze
zan. Ordun artoiriñak zeuzkan, bi gauza zeuzkan: alde batetik
talua itte zendun, eta bestetik mookilla. Mookilla joe! Makiña bat jan gendun mookilla,
Jesus! Ze kazuelakarak! Ba ipini ura, irakitte zon gairaiyan bota
artiriña, eta makillia isite zan, olakoxe luzeko makillia isete
zan, ba beatzen lodiera samarrekua, makilla aproposa mookilla
itteko. Eta uya irakitten iya aste zan garaiyan, bota iriña, da
esku batekin zea bota iriña ta beste eskukiñ makilla orrekiñ bueltaka-bueltaka-bueltaka,
benga ta benga... aik eta egoste zan arte. Da
egoste zanen masia itte zan, eoste zanen plost! Beeti goora zea
puslok ertetze zion, ta aura zan, aura ertetze aste zan garaian
einda zeon. Ari itte zitzakon gero, ozten utzi, da aura guriña,
flana, flan bat bezelaxe igual-igual eote zan goorra. Artu kotxareki
o kutxillokiñ ebai tta puskia katillura, esne bero berua artu,
da mookilla katillura bota, ta artu kotxarekin, da atzea dana
biuntze zan aura, esnia lodi-lodi itte zon.
Inixio Salaberria (I)
Erratzu Goikoa baserria (Urretxu)