X: Zuek eskola nola juten tziñaten? Atxaldez o goizez?
J: Ori ni goiseti junitzan, orrati ikixi non
olako pilla! Eskola jun in ber da ikixiko bada, eun erdiya, lau
ordu itten nittun bakarrik txikittan.
X: Ta noa juten tziñen?
J: Villarrealea, Zumarra errira jun bar uan
baiña, errikok urriñago itte zian, Villarrealgo kalebarrenen tzeen
erri eskolak eta ara jute nitzan, paau ta, paau itte zittuan,
nola enitzan Villarrealekua, Don Segundo o maixua, ta ara jute
nitzan ni, Zuk ezautuko zendun Don Segundo? Aittak ezautuko o
earki asko! Elizen ondon, ayuntamentun, ayuntamentun barrun len,
len, ni an ibili nitzan, elizen ondookon bate bate eskolar aetan
ibilitta nao bate bate, gutxi.
X: Ta eman itte zuen?
J: Hombre! Baño guk eziñ ikixi! Eskola jun in
ber da, eskola ezpazea juten... gue semek ikixi do eskolia, baiña
ikixi!
Eman oixe, ordun oin baiño goorrao zan, oiñ baiño goorrao
zan ordun e!
X: Zeati?
J: O errekreon beandugo sartu, eo, ta tareakati,
tta gauzakati tta, oixe, oixe...
X: Eta ordun entendittu ta ezer ez?
J: Eziñ, entendittu re eziñ,ta ordun maixuukiñ
e bertaantxen gelditze zea, maixuk ezin dizu naitta re ezin dizu
eakutxi re! Etzekiñ maixuk eta! Maixua erdalduna zan ba! Nola
ikixiko nian, nola ikixiko nian eskola asko! Imposible! Sumar,
restar, multiplicar da dividir, lau reglak eta... eak ba ortxe,
pixkaat ondo, o gaizki, ortxe, ortxe. Oitxek ikixi giñutzen guk!
Bai, lau regla, besteik, ze, ze uste zuek bezela? Periodixta,
zu periodismo einda eongo zea segurugo?
Joan Soraluze (J)
Leturi Barrena baserria (Zumarraga)
