Testuinguruaz eta eragin-eremuaz hitz egiten dugunean, ez dugu Urretxura mugatu nahi;  Euskal Herri osora zabaldu nahi dugu eremua, Iparragirreren eraginpeko lurralde osoa hartu nahi baitugu.

Ez ditugu bazter utzi nahi Jose Maria Iparragirre bizi izan zen, jo izan zuen edo harekin lotura zuzena duten tokiak, hala nola Madril, Argentina, Paris, etab.; hala ere, Euskal Herria azpimarratu nahi izan dugu eragin-eremu horren barnean, inguru horretan egin baitezakegu gehien.

Proiektuaren helburu nagusia Iparragirreren eta Urretxuren izena munduan jartzea da.

Iparragirretik abiatuta Urretxu eta urretxuaren historia eta balioei buruzko hausnarketa egin eta etorkizunera begira izan nahi dugunari buruz pentsatu eta lan egitea da. Iparragirre ez ezik, Urretxu herria ere ezagutaraztea.

Helburu zehatzak

• Jose Mari Iparragirreren figura goraipatzea, bai herri mailan, bai herrialde mailan eta baita Euskal Herri mailan ere. Atzerrian ere bai (Europan, Amerikan.) Iparragirreren  balore kultural eta sozialak nabarmentzea ahalbidetuko du proiektuak.
• Jose Mari Iparragirreren figura indarrean jartzea, haren lorpen musikal, poetiko eta patriotikoak batez ere, jardun-eremu horietan inplikatutako sektore guztien inplikazio aktiboa sustatuz.
• Iparragirre euskal musikaririk unibertsalenetako bat dela azaltzea, bertsolaritza munduan zehar bultzatu eta eraman zuen musikaria.
• Kultura desberdinen arteko bizikidetza eta euskal diasporarekin harremana sendotzea; batez ere Amerikan, non urteetan bizi izan zen.
• Jose Mari Iparragirreren inguruko ikerketa akademikoa bultzatu eta eguneratzea.
• Iparragirreri buruz gaur egun ditugun ezagutzei buruz eta Euskal Herriko historian duten garrantziari buruz eztabaidatzea.
• Bere obra zabaltzea eta balioan jartzea, bere abestiak munduan zehar eramatea.
• Proiektua Urretxutik lantzea, gainontzeko erakunde eta taldeekin elkarlanean Urretxutik proiektu hau lantzea, ahaleginak eta interesak batuz.
• Proiektua ikuspegi orokor batetik lantzea, XIX. mendea eta haren figura ikuspegi historiko, kultural, turistiko, enplegu, genero-berdintasun, integratzaile eta linguistikotik landuz.
• Urretxu bere figuraren erreferente bihurtzea, pertsonaiaren eta bizi izan zuen testuinguruaren museo bizia bihurtuz.

1. Iparragirreren estatua
1890eko irailean JM Iparragirreren estatuaren inagurazioa ospatu zen.Estatua, Francisco Pons eskultore ospetsuaren lana, Urretxuko Udalak enkargatu zuen, Gipuzkoako Aldundiaren, Bizkaikoaren eta "lagun eta miresleen dohainen" baimen eta laguntza ekonomikoarekin. Hauek ez ziren estatua ordaintzeko nahikoa izan, beraz, Habanako, Buenos Airesko eta Montevideoko euskal-elkarteetara jo zuten laguntza bila; baita lortu ere

2. Iparragirreren jaiotzaren I. mendeurrena
1920ko Irailean Iparragirreren jaiotzaren mendeurrena ospatu zen.
Lau euskal lurraldeetako Udalak elkarlanean aritu ziren Urretxuko Udalarekin ospakizunetako gastuak ordaindu ahal izateko; 45 udalerri eta elizate izan ziren (Leioa, Bilbo, Azkoitia, Tutera, Cascante, Legazpi...) Gipuzkoa eta Bizkaiko Aldundiekin eta Areyzagako Baroiarekin batera.

3. Iparragirreren heriotzaren mendeurrena
1981a "Iparragirreren urtea" izendatu zuten Euskal Herri osoan.
Kulturaren munduko izen ezagunak izan genituen Urretxun (X. Lete, X. Amuriza JM. Lekuona..) hamasei eguneko ospakizun-programan parte hartzen.
Urte hartan Iparragirreren gorpuzkinak, bere omenez eraiki berri zen mausoleora eraman zituzten eta berau inauguratu zuten, Carlos Garaikoetxea lehendakaria bertan zela.

Ikus daitekeenez, Iparragirreren estatuaren inaugurazioa,  1920an Iparragirreren jaiotzaren I.mendeurrena, eta 1981ean haren heriotzaren I. mendeurrenak izugarrizko arrakasta eta oihartzuna lortu zuten. Horren atzean dago partehartzea eta elkarlana; izan ere elkarlanean egindako proiektuak izan dira hirurak, eta II. mendeurrenak ere hala eraikia behar du izan. 

Urretxuko Udalak urte batzuk daramatza "Iparragirre2020: Urretxutik Mundura" proiektua aztertzen eta planifikatzen. Horretarako, honako jarduketa hauek egin dira (eta egiten jarraitzen da):

DATU BILKETA

2016tik, eta "Iparragirre 2020: Urretxutik Mundura" proiektuaren aurrekari gisa, gaiari buruzko ikerketa eta datu-bilketa egiten da. Honako hauek barne hartzen ditu:

• Lehen bildutako bibliografia aztertzea eta berritzea
• Informazioa bilatzea, iturri digital berrien laguntzarekin, eta zerrenda, taula eta abar berriak sortzea, ondoren Pinterest, blog, RRSS eta abarretan argitaratzeko.
• Eskura dagoen informazio guztia katalogatzea, ondoren Iparragirre webgunean erakusteko.

INBENTARIOAK

• Monumentu eta ondasun material artistikoak 
  Inbentarioa egin eta deskribatu dira:

1.  Iparragirreren monumentuak (Estatua Iparragirre Plazan, Iparragirreren Mausoleoa udal hilerrian, plaka oroigarria Iparragirreren jaiotetxean)
2. Udaletxean eta Udal Liburutegian dauden tamaina txikiko eskulturak eta estatuak
3. Iparragirreren koadroak

 

• Liburuak, ikus-entzunezkoak, soinudunak, dokumentalak, etab. lehendik dauden ondasunen inbentarioak, dohaintza bidez edo materiala erosita lortutakoak. Iparragirrerekin zerikusia duten objektuak biltzen ditu

LIBURU ETA MATERIAL BERRIAK ESKURATZEA

Funtsak erosiz eta emariak jasoz, ondoren katalogatu eta sailkatzeko

 

Iparragirre 2020 proiektuaren xede-publikoa, oro har, zabalegia da: Euskal Herrian edo Iparragirrek bere marka utzi zuen tokietan (Argentina, nagusiki) bizi diren pertsonak. Horregatik, honela sailkatu dugu:

Barneko hartzaile zuzenak:

• Proiektuan eta jardueretan zuzenean inplikatutako eragileak (musikariak, artistak, teknikariak).
• Erakunde laguntzaileak: Foru Aldundiak, Eusko Jaurlaritza, Iparragirrerekin lotutako udalerriak, Euskal Etxeak

Kanpoko hartzaileak:

• Irakaskuntzaren munduko enpresak eta erakundeak: unibertsitateak, fundazioak, Hezkuntza Saila.
• Ikus-entzunezko sektoreko ekoizpen-etxeak edo enpresak: antzerki-taldeak, EITB, Donostiako Orfeoia, Euskadiko Orkestra Sinfonikoa, egile abeslariak, bertsolariak / bertso-elkarteak.
• Museoak eta historiarekin lotutako erakundeak: Zumalakarregi Museoa, Gipuzkoako eta Bizkaiko Batzar Nagusiak…
• Argitaletxeak (eta idazleak).

Hartzaile orokorrak:

• EHko beste udalerri batzuetako eta Hego Amerikako organismoak eta erakunde publikoak.
• Komunikabideak eta eragile ekonomiko eta sozialak.
• Euskal gizartea, oro har.